وحدت وجود نظریهای خردستیز 2 – توصیف 4
تلخیص معانی وحدت وجود
تلخیص معانی وحدت وجود :
برای وحدت وجود حداقل چهار معنا وجود دارد قبل از هر بحثی مدافعان وحدت وجود مثل آقای امینی و ثقلین باید مشخص کنند که از چه معنایی از وحدت وجود دفاع میکنند؟
1-وحدت وجود حکمی: وحدت شهود - وجود قیاسی
2- وحدت وجود تشکیکی = وحدت وجود سنخی: تشکیک در وجودات
3- وحدت وجود اطلاقی = وحدت وجود شخصی تشکیکی: تشکیک در تجلیات و مظاهر
4-وحدت وجود شخصی سرابی: کثرات سراب هستند
توجه: آقای بهجت مدافع وحدت وجود حکمی است و ما هم اکثر عرفا را (ولو از باب حمل به صحت) مدافع این نظر میدانیم مگر خلاف آن ثابت شود. این نظر نه تنها مشکلی ندارد بلکه توصیه اکید دین همین است.
اما هر سه نظریه دیگر دچار مشکلات عدیده هستند. نظریه وحدت وجود شخصی سرابی را خود مدافعان عرفان هم نادرست میدانند و صدرا آن را به جهله صوفیه نسبت میدهد.
فلاسفه صدرایی عموما از نظریه وحدت وجود تشکیکی دفاع میکنند و صدراییان عرفانی و عرفا هم مدافع نظریه وحدت وجود اطلاقی هستند.
تذکر: نظرات دیگری در وحدت وجود موجود است ولی در حال حاضر نیازی به ذکر نبود اگر در آینده ضرورتی پیش آید معانی دیگر تذکر داده خواهند شد.
تذکر: وحدت وجود اطلاقی میتواند حداقل سه نوع تصور داشته باشد ولی برای شروع بحث به همین مقدار اکتفا میشود.
منتظر جواب آقایان مدافع وحدت وجود مثل آقایان امینی و ثقلین (بی نام) و ... خواهیم ماند.